Nowa podstawa programowa od września 2025 – co się zmienia w nauczaniu języków obcych?

Data ostatniej aktualizacji: 01.08.2025

Od września 2025 roku uczniów liceów ogólnokształcących i techników czekają istotne zmiany w podstawie programowej. Ministerstwo Edukacji wprowadziło nowelizację, która ma na celu lepsze dostosowanie kształcenia do współczesnych potrzeb uczniów – zarówno w zakresie kompetencji ogólnych, jak i nauczania języków obcych. 

Spis treści:

1. Co zmienia się w podstawie programowej od 2025?
2. Co te zmiany oznaczają dla nauczycieli języków obcych?
3. Co nowa podstawa programowa oznacza dla uczniów?
4. Najczęściej zadawane pytania – FAQ
5. Podsumowanie

Co zmienia się w podstawie programowej od 2025?

Nowa struktura i język opisu

Nowa podstawa została opracowana zgodnie z językiem efektów uczenia się, co oznacza, że jasno określa, co uczeń powinien wiedzieć i potrafić po zakończeniu danego etapu edukacyjnego. Ma to zwiększyć przejrzystość oczekiwań i ułatwić planowanie nauczania.

Zmiany w poziomach biegłości językowej

W przypadku języków obcych nowożytnych nastąpiło obniżenie poziomów biegłości zakładanych dla uczniów kończących szkołę:

• Dla poziomu podstawowego (wariant III.1.P) – z B1+ do B1.
• Dla poziomu rozszerzonego (III.1.R) – z B2+ do B2.
• Dla oddziałów dwujęzycznych (III.DJ) – z C1+ do B2+.

Zmiana ta ma związek z realistycznym dopasowaniem oczekiwań do rzeczywistych możliwości uczniów, zwłaszcza w kontekście różnic w dostępie do zajęć językowych.

Uproszczenie wymagań i usunięcie niektórych treści

W treściach nauczania usunięto niektóre zagadnienia, m.in. zniknęły takie tematy jak:

• Poczucie tożsamości, architektura, pierwsza pomoc, prawa konsumenta czy organizacje międzynarodowe.
• W części pisemnej zrezygnowano z niektórych form, np. listu prywatnego czy życiorysu.

Pozostawiono natomiast szeroki wachlarz tematów życia codziennego, kultury, nauki, podróży czy zdrowia – uczniowie wciąż będą rozwijać kompetencje językowe w autentycznych kontekstach.

Silniejszy nacisk na funkcjonalność językową

Choć zasób słownictwa ma być „w miarę rozwinięty” (a nie „dość bogaty”, jak wcześniej), większy akcent położono na umiejętność komunikowania się w różnych sytuacjach – zarówno ustnie, jak i pisemnie, w sposób spójny i logiczny. Więcej miejsca poświęcono też reagowaniu językowemu i strategiom kompensacyjnym, np. używaniu parafrazy czy gestów w sytuacji braków językowych.

Technologie i samoświadomość językowa

Uczniowie mają korzystać z różnych źródeł informacji, w tym TIK (technologie informacyjno-komunikacyjne), ale większy nacisk położono na świadome uczenie się, samoocenę i świadomość językową. Nauczyciele mają wspierać uczniów w rozwijaniu autonomii i przygotowywać ich do uczenia się przez całe życie.

Co te zmiany oznaczają dla nauczycieli języków obcych?

Nowa podstawa programowa to okazja do:

1. Jeszcze lepszego dopasowania materiałów i metod do poziomu uczniów,
2. Pracy nad funkcjonalnym i komunikacyjnym użyciem języka,
3. Stosowania różnorodnych form pracy – od projektów, przez dyskusje, po pracę z tekstami kultury.

Co nowa podstawa programowa oznacza dla uczniów?

Nowelizacja podstawy programowej wprowadza zmiany, które mają ułatwić uczniom przyswajanie języków obcych w sposób bardziej przystępny, praktyczny i zgodny z realiami współczesnego świata. Oto najważniejsze korzyści, jakie niesie ze sobą nowy model nauczania:

1. Realistyczne wymagania – obniżenie poziomów biegłości językowej lepiej odpowiada rzeczywistym możliwościom uczniów i zróżnicowanemu dostępowi do nauki języków.
2. Większy nacisk na komunikację – priorytetem staje się praktyczne posługiwanie się językiem w codziennych sytuacjach, zarówno ustnie, jak i pisemnie.
3. Jaśniejsze cele nauki – opisy efektów uczenia się pozwalają uczniom lepiej zrozumieć, czego mają się nauczyć i co będą potrafili po danym etapie edukacji.
4. Mniej zbędnych treści – usunięcie części tematów i form wypowiedzi sprawia, że nauka staje się bardziej przejrzysta i skupiona na tym, co naprawdę potrzebne.
5. Wsparcie dla samodzielności – większy nacisk na samoświadomość językową, ocenę własnych postępów i umiejętność uczenia się przez całe życie.
6. Nowoczesne podejście – uczniowie mają korzystać z różnych źródeł informacji, w tym technologii, co wspiera elastyczne i bardziej indywidualne uczenie się.

Najczęściej zadawane pytania – FAQ

1. Od kiedy obowiązuje nowa podstawa programowa nauczania języków obcych?
   Nowa podstawa programowa wchodzi w życie od września 2025 roku i dotyczy uczniów liceów ogólnokształcących oraz techników.Jakie są najważniejsze zmiany w nauczaniu języków obcych?
2. Najważniejsze zmiany to: obniżenie poziomów biegłości językowej, uproszczenie treści nauczania, większy nacisk na funkcjonalność językową oraz wspieranie samodzielności uczniów.
3. Jaki poziom językowy obowiązuje teraz na maturze podstawowej i rozszerzonej?
   Dla poziomu podstawowego przewidziano poziom B1 (zamiast dotychczasowego B1+), a dla rozszerzonego – B2 (zamiast B2+). W klasach dwujęzycznych celem jest osiągnięcie poziomu B2+.
4. Czy z podstawy programowej usunięto niektóre treści?
   Tak, usunięto wybrane zagadnienia, takie jak: prawa konsumenta, architektura czy list prywatny. Program skupia się teraz na bardziej praktycznych tematach życia codziennego.
5. Czy uczniowie będą uczyć się z wykorzystaniem technologii?
   Tak. Nowa podstawa programowa promuje korzystanie z technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK), a także rozwój samoświadomości językowej i umiejętności uczenia się przez całe życie.
6. Co zmiany oznaczają dla nauczycieli języków obcych?
   Nowelizacja daje nauczycielom większą elastyczność w doborze metod i materiałów, kładąc nacisk na komunikację, funkcjonalność języka oraz różnorodne formy pracy z uczniami.
7. Jakie są korzyści dla uczniów?
   Uczniowie zyskują bardziej realistyczne wymagania, lepiej zdefiniowane cele nauki, mniej zbędnych treści i większe wsparcie dla samodzielności oraz indywidualizacji procesu edukacyjnego.

Podsumowanie

Nowa podstawa programowa wprowadza istotne zmiany, które mają na celu uproszczenie i unowocześnienie nauczania języków obcych w szkołach ponadpodstawowych. Obniżenie poziomów biegłości, większy nacisk na funkcjonalną komunikację, ograniczenie zbędnych treści i promowanie samodzielnego uczenia się – to wszystko sprawia, że nauka języków ma być bardziej realistyczna, praktyczna i dostosowana do potrzeb uczniów. Zarówno nauczyciele, jak i uczniowie zyskują dzięki temu większą jasność celów, elastyczność i przestrzeń do rozwijania kompetencji, które faktycznie przydadzą się w życiu codziennym i zawodowym.